Sizlerden gelen soruları Acıbadem International Hastanesi’nden uzmanlar yanıtladı…
SORU Çocuğum kafasını çarptığında hangi uyarı işaretlerine dikkat etmeliyim? Ve eğer kafa travması geçirdiyse sonrasında nelere dikkat etmek gerekir?
ŞEBNEM ERSOY-Acıbadem International Hastanesi – Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Uzmanı
CEVAP Kafa travması düşme yada çarpma sonrası baş bölgesinde oluşan hasardır ve anne-babayı çok endişelendirir. Bu durumda oluşabilecek hasarın şiddeti düşülen yükseklikle ilişkilidir. Çarpma hızı ne kadar yüksek ve çarpılan yüzey ne kadar sertse yaralanma o derecede ciddi olur. Şiddetli düşmeler 2 yaş altında 90 cm’den, 2 yaş üstünde 150 cm’den kafaya sert darbe alınacak şekilde yüksek düşmeler olarak değerlendirilir. Daha hafif çarpmalardan genellikle zarar görülmez. Bu tür kafa travmalarında ailenin ilk yapması gereken, ödem ve şişlik olan bölgeye buz kompresyonu yapmak ve çocuğu en yakın hastaneye götürmektir. Kafa travmasının ciddiyetini gösteren belirtiler şunlardır:
*Şuur kaybı ve uykuya meyil
*Her iki gözde morarma ve şişlik
*Kol ve bacaklarda hareketsizlik
*Kafada büyük şişlik ve morluk oluşması
*Bulantı olmadan kusma olması (fışkırır tarzda kusması)
*Baş ağrısı
*****************
SORU Hamileyim ve sabah bulantılarıma yardımcı olacak bir şey var mı?
BANU DURU-Acıbadem International Hastanesi – Kadın Hastalıkları ve Doğum Uzmanı
CEVAP Sabah bulantıları hamileliğin özellikle ilk 3 ayında görünen bazen 4 ve 5. aylara kadar devam edebilen, sık görülen bir durumdur. Her hamilede farklı derecede görülebilir. Bir kısım anne adayları bu dönemi çok hafif atlatabilirken bazı anne adayları ise tüm gün ağır bulantı ve kusmalar ile geçirebilmektedir. Bu durum tümüyle annenin kanında yükselen BHCG hormonu dediğimiz hamilelik hormonu sebebiyledir. En sık sabah saatlerinde yaşanan bu durum bazı anne adaylarında tüm gün de sürebilir. En ufak yemek kokuları bile inanılmaz rahatsız edebilir. Basit bir kaç önlemle mide bulantısını bir nebze de olsa hafifletmeniz mümkün. Örneğin; az miktarda ve sık sık yemeye çalışın. Sabah kalktığınızda hafif tuzlu kraker gibi mideyi baskılayan gıdalar atıştırın. Arada muz, badem, elma, zencefilli çaylar tüketin. Ayran ve soda gibi içecekler midenizi bir nebze rahatlatacaktır. Aşırı yağlı, kızartmalı, salçalı, kakaolu gıdalardan uzak durun. Taze sıkılmış meyve suları ve limonlu su gün içinde mutlaka tüketmelisiniz. Günde en az 2- 2,5 lt sıvı almaya çalışın. Çay ve kahve, şekerli konsantre içeceklerden kaçının. Vanilyalı dondurma, hafif kek – kurabiye parçaları, soğumuş haşlanmış tavuk göğsü eti yiyebilirsiniz. Narenciye kokulu kolonyalar size kendinizi daha iyi hissettirecektir. Donmuş meyvenin buzunu emmek de oldukça iştah açıcı olabilir. Bu dönemde en önemli unsur anne adayı olarak ciddi kilo kaybı yaşamamanız. Anne ilk 3 ay ciddi kilo vermiyorsa en azından kilosu sabit ise bebek ve anne sağlığı açısından sıkıntı olmaz, sonraki aylarda düzenli beslenme ile kilo alımı sağlıklı bir şekilde devam edecektir.
*************
SORU Çocuğumun ilk diş muayene randevusu kaç yaşında olmalı?
CEREN GÜNEY TOLGAY-Acıbadem International Hastanesi – Pedodonti Uzmanı
CEVAP Günümüzde Amerikan Pediatrik Diş Hekimliği Akademisi (AAPD) tarafından ilk diş muayenesinin en geç 1 yaşından itibaren yapılması önerilmektedir. Çocuk diş hekimi (pedodonti uzmanı) ile bebeklik döneminde tanışma sayesinde, bebeğin diş gelişiminin yakından takip edilebilmesinin yanı sıra ebeveynlerin beslenme ve ağız bakımı konusunda bilgilendirilmeleri amaçlanmaktadır. Bu nedenle herhangi bir diş problemi olmasa bile 1 yaşından itibaren her 6 ayda bir çocuk diş hekimine muayene olmak oldukça önemlidir. Bu düzenli kontrollerle hem çocuklar hekim ile pozitif bir ilişki kurarak diş hekimine gitme alışkanlığı kazanır hem de diş çürükleri, dişeti hastalıkları, çene ilişkilerindeki uyumsuzluk gibi problemlerin önüne geçilebilmektedir.
Çocuklarda ilk diş hekimiyle tanışma öncesi ebeveynlerin ön hazırlık yapması faydalı olabilir. Randevu öncesinde çocuğun yaşına uygun ilk diş muayenesi ile ilgili eğitici kitaplar çocukla birlikte okunabilir, kitaptaki görseller üzerinden muayene ortamı ve kullanılan aletlerin tanıtılması sağlanabilir. Oyun oynayarak diş muayenesinde onu nelerin beklediği konusunda alıştırmalar yapılabilir. Çocuklarda diş hekimi korkusu maalesef çoğunlukla ebeveynlerin ve çevresinin etkilemesi sonucunda oluşmaktadır. Bu nedenle siz ve çevreniz tarafından diş tedavileri sırasındaki negatif deneyimlerinizin çocuğun yanında konuşulmadığından emin olun. Muayene öncesi çocuğa “acımayacak”, “korkma” gibi sözcükler kullanmayın, çünkü bu durumda çocuk acı duyabileceği endişesine kapılarak daha çok stres olabiliyor. Ayrıca muayene veya tedavi sırasında çocuğun doktoru ile sağlıklı bir iletişim kurmasına izin vermek de oldukça önemlidir. Çocuk diş hekimi, uygun psikolojik yaklaşımlar ile öncelikle çocuğun sevgi ve güvenini kazanarak, kolaydan zora kademeli şekilde ilerlenen tedavi yaklaşımıyla çocuğu alıştırabilmektedir. Çocuk muayene koltuğundayken aşırı müdahaleci davranmak, çocuğun hekimine değil ebeveynine odaklanmasına yol açarak hekimin yönlendirmelerini duymamasına sebep olmakta, böylece diş tedavilerini zorlaştırabilmektedir.
